Mówi: | prof. Wiktor Szostak |
Funkcja: | specjalista z zakresu chorób wewnętrznych i dietetyki |
Firma: | Instytut Żywności i Żywienia, członek Rady Naukowej Twoja Klinika |
Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia: owoce i warzywa powinny stanowić połowę dziennego jadłospisu
Codzienna dieta powinna być bogata w witaminy, składniki mineralne, wapń, wysokowartościowe białko i wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-3. Naukowcy z Instytutu Żywności i Żywienia zachęcają jednak przede wszystkim do spożywania jak największej ilości warzyw i owoców oraz regularnej aktywności fizycznej. Ma to duże znaczenie w profilaktyce miażdżycy, nowotworów i choroby Alzheimera.
By zapobiegać rozwojowi groźnych chorób i utrzymać organizm w dobrej kondycji, trzeba codziennie dostarczać mu kilkudziesięciu składników odżywczych. Dlatego konieczne jest włączenie do swojego menu wielu produktów o zróżnicowanych właściwościach.
– Wprowadziliśmy warzywa i owoce do podstawy najnowszej Piramidy Żywienia dla podkreślenia, że ich spożycie jest bardzo ważne i powinno być większe niż aktualnie w Polsce się praktykuje – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle prof. Wiktor Szostak, specjalista z zakresu chorób wewnętrznych i dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, członek Rady Naukowej Twoja Klinika.
Ta zmiana podyktowana jest m.in. dużą liczbą publikacji, które dowodzą głównej roli warzyw i owoców w profilaktyce miażdżycy. Te produkty są również bardzo ważne w zapobieganiu rozwojowi takich schorzeń, jak zwyrodnienie plamki żółtej na dnie oka czy zaćma. Dlatego warzywa i owoce muszą być spożywane jak najczęściej i w jak największej ilości. Powinny stanowić co najmniej połowę codziennego menu. Ważne są także właściwe proporcje: ¾ – warzywa i ¼ – owoce.
– Co najmniej 400 gramów warzyw i owoców z przewagą warzyw, daje nam szansę uniknięcia zawału serca, a być może również i innych groźnych chorób takich, jak choroba niedokrwienna serca, jak nowotwory, jak choroba Alzheimera i wiele innych chorób cywilizacyjnych – mówi prof. Wiktor Szostak.
Produkty zbożowe powinny być spożywane w ilościach odpowiadających zapotrzebowaniu energetycznemu. Przy zapotrzebowaniu 1500 kcal dziennie zaleca się 5 porcji po 100 kcal, czyli na przykład 5 kawałków chleba pełnoziarnistego o wadze 40 g. Do codziennego menu trzeba też dołączyć co najmniej 500 ml mleka. Preferowane są fermentowane produkty mleczne takie, jak jogurt, kefir oraz sery. Są one głównym źródłem wapnia. W następnej grupie żywieniowcy umieścili ryby, mięso, drób, jaja i nasiona roślin strączkowych. Ich wspólną cechą jest wysoka zawartość wysokowartościowego białka. Na wierzchołku piramidy znajdują się tłuszcze. Preferowane są oleje roślinne zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-3. Są to głównie oleje rzepakowy i sojowy. Zalecone spożycie wynosi 2 łyżki stołowe dziennie.
U podstawy Piramidy Żywienia 2016 zostały także zaznaczone różne formy aktywności fizycznej dla przypomnienia, że pomaga ona w profilaktyce otyłości, cukrzycy i miażdżycy.
– Podkreślamy duże znaczenie aktywności fizycznej. Ta aktywność fizyczna powinna być codzienna. Człowiek o umiarkowanej aktywności w pracy powinien jeszcze poświęcić co najmniej godzinę dziennie na jakieś inne ćwiczenia fizyczne – mówi prof. Wiktor Szostak.
Ważny jest każdy rodzaj aktywności, zarówno bieganie, jazda na rowerze, jak i spacery czy wchodzenie po schodach. Istotne, żeby wysiłek był regularny. Powoduje on wydzielanie korzystnych dla zdrowia substancji i dobrze wpływa na przemianę materii. Działa podobnie jak cenne składniki pokarmowe, wchodzi z nimi w korzystne interakcje, chroni przed nadwagą i otyłością.
– Badania naukowe dotyczące wszystkich krajów świata potwierdzają, że grozi nam epidemia otyłości i to głównie otyłości brzusznej. Już w Polsce w badaniach populacyjnych mamy zarejestrowany wyraźny wzrost odsetka dzieci otyłych, a otyłość zaczynająca się u dziecka jest szczególnie groźna, bo z wiekiem ona się coraz bardziej rozwija ze wszystkimi groźnymi skutkami, w szczególności ze skłonnością do chorób układu krążenia – tłumaczy członek Rady Naukowej Twoja Klinika.
Zgodnie z nowymi wytycznymi żywieniowców spożycie mięsa, zwłaszcza czerwonego, i przetworzonych produktów mięsnych powinno być ograniczone do 0,5 kg tygodniowo. Tłuszcze zwierzęce warto zastępować olejami roślinnymi. Trzeba też unikać cukru, słodyczy i soli.
Czytaj także
- 2024-02-13: 82 proc. Polek doceniłoby randkę w obiekcie sportowym. Trening wspólnie z partnerem może pozytywnie wpływać na relacje
- 2024-02-27: Rejestratory aktywności fizycznej motywują do ruchu osoby starsze i w średnim wieku. Małżonkowie pełnią raczej rolę demotywującą
- 2024-02-14: Zakochaniu towarzyszą duże zmiany w zachowaniu i emocjach. Australijscy naukowcy zbadali, które obszary mózgu za to odpowiadają
- 2024-01-12: Każdy Europejczyk kupuje co roku średnio 26 kg ubrań, a 11 kg się pozbywa. Tylko część trafia do obiegu wtórnego lub recyklingu
- 2023-11-17: Rynek bakalii rośnie w dwucyfrowym tempie. Sprzyja mu trend zdrowego stylu życia
- 2023-10-13: WHO chce zakazać pokazywania papierosów w filmach, mediach czy książkach. O paleniu nie będą mogli też pisać naukowcy, a nawet internauci
- 2023-09-29: Jeden z największych koncernów tytoniowych zwiększa inwestycje w Polsce do 1,3 mld dol. Rozwinie fabrykę nowatorskich wyrobów tytoniowych koło Łodzi
- 2023-09-15: Philip Morris zainwestuje w Polsce ponad miliard złotych. W krakowskiej fabryce firmy ruszy produkcja wkładów tytoniowych do podgrzewania
- 2023-09-18: Choroby cywilizacyjne coraz większym obciążeniem dla systemu ochrony zdrowia. Jedną z głównych przyczyn jest palenie i niezdrowy tryb życia
- 2023-09-12: Jedna trzecia mórz i oceanów jest przełowiona. Agresywne połowy działają na szkodę środowiska, gospodarki i bezpieczeństwa żywnościowego
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Gwiazdy
Aleksandra Popławska: Zazwyczaj dostaję fajne prezenty. Najbardziej cieszy mnie, jak ktoś mi coś namaluje albo napisze wiersz
Aktorkę można teraz oglądać między innymi w spektaklu „Wyjątkowy prezent” w reżyserii Tomasza Sapryka. Dzięki tej sztuce widzowie mogą się przekonać, że wyszukany, drogi i niezwykle odważny upominek nie tylko może zepsuć urodzinową imprezę, ale także relacje rodzinne i przyjacielskie. Aleksandra Popławska zdaje sobie sprawę z tego, że wiele osób ma nie lada dylemat, co podarować komuś z okazji urodzin czy imienin. Jednocześnie podkreśla, że ona sama nigdy nie dostała nietrafionego prezentu, który szybko wylądował w koszu.
Media
Katarzyna Cichopek i Maciej Kurzajewski: Mamy wieloletnie doświadczenie telewizyjne. To nam pozwoliło zbudować wideopodcast „Serio?” od strony merytorycznej i technicznej
Po zwolnieniu z TVP Katarzyna Cichopek i Maciej Kurzajewski ruszyli na podbój YouTube’a. Do autorskiego wideopodcastu „Serio?” para zamierza zapraszać gości, którzy działają na różnych płaszczyznach, mają nietuzinkowe pasje i swoim postępowaniem dają dobry przykład innym. Prezenterzy wierzą, że ich nowy projekt z odcinka na odcinek będzie się cieszył coraz większą popularnością. Na razie obserwuje ich ok. 5 tys. subskrybentów. Obydwoje zapewniają, że nie boją się nowych wyzwań zawodowych, a satysfakcję sprawia im to, że przy realizacji nagrań mogą w pełni wykorzystać swoje doświadczenie telewizyjne.
Edukacja
Co piąte polskie dziecko padło ofiarą cyberprzemocy. Brakuje narzędzi, które pomogłyby z tym zjawiskiem walczyć
Według badań HBSC co szósty nastolatek na świecie padł ofiarą cyberprzemocy – informuje Europejskie Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). W Polsce jest pod tym względem dużo gorzej. Nawet jedno na pięcioro dzieci mogło doświadczyć przemocy w sieci – alarmują naukowcy. Grupą najbardziej narażoną na cyberprzemoc są 13-latki. Porównanie danych z obecnej i poprzedniej edycji badania wskazuje, że dotychczasowe programy przeciwdziałania przemocy, i to nie tylko w obszarze cyber, nie są skuteczne. Eksperci podkreślają, że trzeba w nie włączyć nie tylko szkoły, ale też placówki medyczne, rodziców i samą młodzież.